کمپلکس های تک هسته ای نیکل (ii) کوئوردینه شده توسط لیگاند 2، 4، 6- تریس (2- پیریدیل)-1، 3، 5- تری آزین (tptz)؛ مطالعه تئوری و تجربی لیگاند پروتونه شده tptzh2]2+، tptz]

در این پایان نامه دو کمپلکس پلی پیریدیلی تک هسته ای از نیکل (ii) با فرمول های [ni(tptz)(meoh)cl2] و [ni(tptz)2](pf6)2•ch3cn که در آنها tptz لیگاند 2، 4، 6-تریس (2-پیریدیل)-1، 3، 5-تری آزین است، سنتز و به کمک آنالیز عنصری، طیف سنجی های ft-ir، uv-vis و 1h nmr شناسایی شده اند. ساختار حالت جامد هر دو کمپلکس با کریستالوگرافی اشعه-x تک بلور تعیین شد. نیکل (ii) در کمپلکس [ni(tptz)(meoh)cl2] شش کوئوردینه است و آرایش هندسی لیگاندها در اطراف آن هشت وجهی منحرف شده است. لیگاند tptz به صورت کی لیت سه دندانه از طریق یک اتم نیتروژن تری آزینی و دو اتم نیتروژن پیریدیلی، به فلز کوئوردینه شده است. طیف ft-ir این کمپلکس نشان می دهد که ارتعاشات کششی c=n و c=c در tptz کوئوردینه شده نسبت به tptz آزاد به سمت فرکانس-های بیشتر جابجا شده است. در دیاگرام ortep کمپلکس [ni(tptz)2](pf6)2•ch3cn مشاهده می شود، کره کوئوردیناسیون داخلی کمپلکس از دو لیگاند tptz که هر یک به صورت عمودی با یکدیگر قرار گرفته اند، تشکیل شده است. tptz در این کمپلکس نیز به صورت سه دندانه به نیکل(ii) کوئوردینه شده است. این دو لیگاند یک آرایش هشت وجهی منحرف شده حول فلز مرکزی نیکل (ii) ایجاد نموده اند. طول پیوندهای ni-ntriazine کوتاهتر از طول پیوندهای ni-npyridyl است که به دلیل قوی تر بودن خصلت ? - پذیرندگی حلقه تری آزینی است. شمای ortep و آنالیز عنصری این کمپلکس نیز وجود یک مولکول استونیتریل را به عنوان حلال تبلور در ساختار بلوری آن نشان می دهد. وجود شبکه ای از پیوندهای هیدروژنی بین اتم های هیدروژن حلقه های پیریدیلی و اتم های f آنیون های pf6 باعث پایداری ساختار بلوری کمپلکس شده است. ترکیبی از tptz با h+ با فرمول مولکولی [tptzh2](pf6)2•h2o سنتز و به کمک طیف سنجی های ft-ir، uv-vis، 1h nmr و فلوئورسانس شناسایی شده است. ساختار حالت جامد این ترکیب هم از طریق کریستالوگرافی اشعه- x تک بلور و هم از طریق روش محاسباتی با استفاده از نرم افزار گوسین و مولترن با بهره گیری از dft انجام شد و روش مورد استفاده b3lyp/6-311+g** است. در دیاگرام این ترکیب مشاهده می شود که تنها دو اتم نیتروژن از شش اتم نیتروژن لیگاند tptz پروتونه شده است. همچنین وجود یک مولکول آب به عنوان حلال تبلور در ساختار آن مشاهده می شود. بررسی دقیق الگوی انباشتگی ترکیب، وجود برهم کنش های غیر کووالانسی از نوع پیوندهای هیدروژنی مشاهده می شود که باعث پایداری ساختار بلوری این ترکیب می شود. با روش b3lyp/6-311+g** طیف ft-ir صورتبندی های tptz و tptzh+ و tptzh22+ محاسبه شد که نتایج حاصل از آن توافق بسیار خوب بین نتایج تجربی و محاسبه شده را نشان می دهد. همچنین با بررسی طیف 1h nmr محاسبه شده صورتبندی tptzh22+n36n16 با استفاده از روش b3lyp/6-311+g(2d,p) نسبت به tms و مقایسه آن با طیف 1h nmr تجربی ترکیب [tptzh2](pf6)2•h2o،تفاوت بسیار جالب در حالت محلول و در فاز گازی قابل تشخیص است. همچنین تمایل پروتون خواهی سه اتم نیتروژن از شش اتم نیتروژن یکبار به صورت مجزا و سپس به طور همزمان محاسبه شده است.